Το κήρυγμα που αναγνώστηκε στους Ιερούς Ναούς της Μητροπόλεως Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως την Κυριακή του τυφλού, 24 Μαΐου 2020.

«Ραββί, τὶς ἥμαρτεν, οὗτος ἤ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῇ;»

Τὸ ἐρώτημα αὐτό, ποὺ ἀπευθύνουν οἱ μαθητές στὸν Διδάσκαλο τους, εἶναι ἕνα πρόβλημα ποὺ ἀπασχολεῖ διαχρονικά ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα, καθώς καθημερινά βρίσκεται ἀντιμέτωπη μέ τὴν ἀρρώστεια καὶ τὸν θάνατο.

Ποιός φταίει γιὰ τὴν ὀδύνη καὶ τὸν πόνο τῆς ἀνθρώπινης ύπαρξης;

Ὁ Μωσαϊκός Νόμος προσηλωμένος σὲ μιὰ νομικιστική τυπολατρεία ἑρμηνεύει τὴν παρουσία τῆς ἀσθένειας ἀποκλειστικά καὶ μόνο ὡς ἐξιλεωτικῆς τιμωρίας ἀπό τόν Θεό ἐξ αἰτίας τῆς παραβατικότητος τοῦ πάσχοντος. Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ αἰτία τῶν δεινῶν του.

Ὁ Ἰησοῦς, στὸ σημερινό απόσπασμα ἀπό τό Ἱερὸ Εὐαγγέλιο, προτείνει νὰ κατανοήσουμε τὴν ἔννοια τῆς ἁμαρτίας ἀπό ἄλλη ὀπτική γωνία κάνοντας στὴν οὐσία μία ὑπέρβαση, γιατί δὲν θέλει νά καταργήσει τὸν Μωσαϊκό νόμο, ἀλλά νά τὸν συμπληρώνει. Ἔτσι ἡ ἀπάντησή Του προσφέρει στὸν καθένα μας μιὰ ἄλλη προοπτική στὴν ἀντιμετώπιση τῶν ὀδυνῶν τῆς ζωῆς: «Οὔτε αὐτός ἁμάρτησε – λέγει - οὔτε οἱ γονεῖς του, ἀλλὰ γιὰ νὰ φανερωθοῦν μέ τή θεραπεία τοῦ τυφλοῦ ὅσα ὁ Θεός πραγματοποιεῖ γιά τήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων».

Ὁ λόγος Του εἶναι λόγος παρηγορητικός.

Τὰ δεινά πού ἐνσκήπτουν στὴν ἀνθρώπινη κοινωνία δὲν εἶναι πάντοτε τὸ ἀποτέλεσμα μιᾶς τιμωρίας, ἀλλὰ κυρίως εἶναι ἡ ἀρχὴ γιὰ τὴ φανέρωση τῆς παρουσίας καὶ τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ στὴν καθημερινότητα τῆς ζωῆς μας. Εἶναι ὅπως λέγεται «ἡ ἐπίσκεψη» τοῦ Θεοῦ στήν ἀνοχύρωτη ὕπαρξή μας.
Γιὰ τὸ Χριστό, ἡ ἀσθένεια παύει νὰ εἶναι ἡ εἱμαρμένη, τὸ κάρμα ἤ τὸ πεπρωμένο αὐτοῦ τοῦ κόσμου καὶ ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀποβαίνει πιά δικό τους ἀνήμπορο ὑποχείριο. Ἐξάλλου ἡ ὅποια ασθένεια μπορεῖ, ἄν ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος τό θελήσει, νὰ τόν ὁδηγήσει σέ ἐμπειρία καὶ κοινωνία μὲ τὸν Θεό.

Τὸ ζητούμενο λοιπόν εἶναι νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος δεκτικός αὐτῆς τῆς ἀλήθειας, ἡ ὁποία τὶς περισσότερες φορές ξεπερνᾶ τὴ λογική του καὶ τόν ἐγκλωβισμό τῆς ὕπαρξή του σέ αὐτήν.

Ἕνας σύγχρονος θεολόγος διαπισπώνει ὅτι: «ὅλες οἱ ἀνασφάλειες τοῦ ἀνθρώπου, προέρχονται ἀπό τὸν φόβο γιὰ τὸ θάνατο, ποὺ ἔρχεται ἀμείλικτα».
Κατά τήν διάρκεια τῆς ἀνθρώπινης ἱστορικῆς ἐξέλιξης ἡ παρουσία τῆς νόσου καὶ ὁ φόβος ἀπέναντι στὸ θάνατο ὁδήγησε τους διανοητές στὴ διατύπωση πολλῶν κοσμοθεωριῶν, ποικίλων κοινωνικοφιλοσοφικῶν πεποιθήσεων καὶ θρησκευτικῶν παραδόσεων, ποὺ πασχίζουν νὰ ἐξηγήσουν τὴν αἰτία καὶ τὸν τρόπο ἀντιμετώπισης τῆς ἀρρώστειας καθώς καὶ τοῦ τέλους τῆς ζωῆς. Στὴν προσπάθεια αὐτή, οἱ διανοητές μίλησαν γιὰ μετενσάρκωση, γιὰ Ἰλίσια πεδία, γιὰ τὸν Ἀχέροντα ἤ τὸν Ἅδη δίνοντας συχνά μιά ὑλιστική προοπτική στήν ἀνακούφιση τοῦ ἄγχους πού μᾶς προκαλεῖ τό πλησίασμα κάθε ἀπώλειας ἤ θανάτου.

«Ἡ ἀσθένεια καὶ ὁ θάνατος βρίσκονται στὸ κέντρο τῆς θρησκείας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ καὶ ἡ στάση μας ἀπέναντι στὴν ἀσθένεια καὶ τὸ θάνατο προσδιορίζει τη στάση μας ἀπέναντι στὴ ζωή», θὰ σημειώσει ὁ π. Ἀλέξανδρος Σμέμαν.

Ὅλα αὐτά ἀποδεικνύουν, πώς ἡ πιό εὐμετάβολη κατάσταση στὴ ζωή τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου εἶναι ἡ σωματική του ὑγεία. Κάθε φορά ὅμως πού  τό σχετικό ἀγαθό τῆς ὑγείας ἐξυψώνεται σὲ ἀπόλυτο ἀγαθό ἐπιφέρει πολλὲς ἀνισορροπίες στὸ κοινωνικό γίγνεσθαι.

Αὐτό εἶναι τὸ σημαντικώτερο αἴτιο γιὰ τὸ ὁποῖο σήμερα διαπιστώνουμε ὁρισμένες κραυγαλέες ἀντιφάσεις στὴ ζωή.

Ἀπό τὴν μία πλευρά ὁ ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς μας φροντίζει ὑπερβολικά γιὰ τὴν ὑγεία του ὀνομάζοντάς την ὑπέρτατο άγαθό. Πασχίζει μὲ σπουδή καὶ ἐπιμέλεια νὰ ἐπιβιώση ἀπομακρύνοντας ὅσο περισσότερο μπορεί  τό φάσμα τοῦ θανάτου. Καταθέτει ὑπέρογκα ποσά γιὰ νὰ ἐξασφαλίσει μιὰ πιό ποιοτική ζωή. 

Συγχρόνως, ὅμως, δὲ θὰ διστάσει νὰ ἀφαιρέσει τὴ ζωή ἑνός ἀνεπιθύμητου ἐμβρύου! Νὰ προβεῖ στὴν εὐθανασία μπροστά στὴν ὀδύνη τῆς νόσου! Νὰ ἀδιαφορήσει γιὰ μυριάδες θανάτους παιδιῶν στὶς χῶρες τοῦ Τρίτου Κόσμου ἐξ αἰτίας τῆς ἀσιτίας.

Προφανῶς δὲν ἀρνούμαστε τὸ ὅτι ἐπιβάλλεται καὶ εἶναι καθῆκον τοῦ χριστιανοῦ νὰ φροντίζει γιὰ τὴν ψυχοσωματική του ὑγεία, ἀφοῦ καὶ ἡ ψυχή καί τὸ σῶμα εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ καὶ «ἐσμέν ναοί Θεοῦ τοῦ ζῶντος». Παράλληλα, ὅμως, δὲν θὰ πρέπει νὰ λησμονοῦμε ὅτι καὶ ἡ ἀσθένεια, ἀκόμη καί ὅταν δὲν θεραπεύεται, εἶναι κι αὐτή παιδαγωγικό δῶρο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν φανέρωση τῆς Παρουσίας καὶ τῆς δυνάμεώς Του.

Ἀδελφοί μου!

Μέσα σὲ αὐτά τὰ πλαίσια θὰ πρέπει νὰ ἀντιμετωπίσουμε σήμερα καί τὴν  πανδημία τοῦ COVID-19 πού μᾶς ἐπισκέφθηκε καί στέκεται ἀκόμη στό κατώφλι μας.
Νὰ σταθοῦμε μπροστά στὸ Κύριο μὲ ἁπλότητα καὶ καθαρή καρδιά καὶ νὰ τὸν ρωτήσουμε, ὅπως ἄλλοτε οἱ μαθηταί: «Κύριε, ποιός ἁμάρτησε ἐμεῖς ἤ οἱ πρόγονοί μας καὶ ταλαιπωρούμαστε τόσο πολύ σήμερα;».

Καί μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι θὰ παραμείνουμε ταπεινά καὶ καρτερικά στὸ προσωπικό μας ταμιεῖον, ἄς ἀφουγκραστοῦμε τὴν ἀγαπητική του ἀπόκριση: «ὅλα αὐτά συμβαίνουν γιὰ νὰ φανερωθεῖ στὸν καθένα σας ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ».

Ἄς ἀφήσουμε λοιπόν τίς καρδιές μας ἀνοικτές ὥστε καί αὐτή ἡ πανδημία νὰ γίνει αἰτία ἀποκάλυψης τῆς παντοδύναμης ἀγάπης τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπό τὴν ἀδυναμία μας να κατανοήσουμε τόν τρόπο πού κάθε φορά Αὐτός ἐπιλέγει νά μᾶς ἐπισκέπτεται.

Εὐχόμενος νὰ ἔχετε ὑγεία καὶ δύναμη παρά Θεοῦ ἐσεῖς καὶ οἱ οἰκογένειές σας, ἀναφωνῶ μαζί σας τὸν νικητήριο παιάνα:

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Μετά πατρικῶν πασχαλίων εὐχῶν

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

†Ὁ Ἰλίου, Ἀχαρνῶν & Πετρουπόλεως
ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ