Σύντομη ομιλία για την Κυριακή 18/4/2021, Ε’ Νηστειών.

Αγαπητοί αδελφοί,

Να που βρισκόμαστε πάλι ενώπιον του Αγίου Θυσιαστηρίου, λειτουργώντας το Μυστήριο της Βασιλείας του Θεού· έστω κι αν οι συνθήκες μας ωθούν η μεγάλη οικογένεια της ενορίας μας να μην μπορεί να συναχθεί ολόκληρη επί το αυτό. Δεν θα αφήσουμε ποτέ να μας διαφύγει ότι κάθε Κυριακή συναζόμαστε στον ναό μας για να δούμε ο ένας το πρόσωπο του άλλου, για να δώσουμε ο ένας τη θέση του στον άλλο, για να χαρεί ο ένας με τη χαρά του άλλου. Τώρα αναγκαζόμαστε να ερχόμαστε λίγοι-λίγοι, όμως προσβλέπουμε στο τέλος της δοκιμασίας, όταν θα μπορούμε όλοι μαζί να τελούμε τη Θεία Λειτουργία.
Ο χρόνος αυτής της σύναξης είναι λιγοστός, τα λόγια, λοιπόν, δεν μπορούν να είναι πολλά· πρέπει να εμβαθύνουμε μόνο στην ουσία των νοημάτων: Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα ο Χριστός μίλησε στους μαθητές Του, όταν δύο από αυτούς, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης του ζήτησαν μυστικά από τους υπόλοιπους την πρωτοκαθεδρία στη Βασιλεία του Θεού. Τους είπε: «Ξέρετε πως εκείνοι που κυβερνούν τα έθνη, ασκούν απόλυτη εξουσία επάνω τους, και οι μεγάλοι αξιωματούχοι τα καταδυναστεύουν. Σε σας όμως δεν πρέπει να συμβεί έτσι. Αλλ’ όποιος θέλει να γίνει μεγάλος μεταξύ σας, πρέπει να είναι υπηρέτης σας, και όποιος από σας θέλει να γίνει πρώτος, πρέπει να γίνει δούλος όλων. Και ο Υιός του ανθρώπου (ο Χριστός δηλαδή) δεν ήλθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να δώσει τη ζωή του λύτρο για πολλούς».

Ο Κύριος είναι σαφής: δεν υπάρχει συμβιβασμός της Βασιλείας του Θεού με τον κόσμο, γιατί η Βασιλεία του Θεού υπερβαίνει αυτόν τον κόσμο. Είναι λυπηρό πως σε κάθε τέτοιου είδους λόγο του Κυρίου έχουμε να αντιτείνουμε ένα «αλλά»: «Ναι, σωστά, αλλά δεν γίνεται να είσαι πάντοτε το θύμα· ο σημερινός κόσμος δεν είναι αθώος». Αλλού ο Κύριος μάς λέει «εγώ σας λέγω μην αντισταθείτε στον κακό άνθρωπο· αλλ’ εάν κάποιος σε ραπίσει στη δεξιά σιαγόνα, να στρέψεις σε αυτόν και την άλλη. Και σε εκείνον που θέλει να σε σύρει στο δικαστήριο και να πάρει το πουκάμισό σου, άφησέ του και το πανωφόρι. Και αν κάποιος σε αγγαρέψει ένα μίλι, πήγαινε μαζί του δύο. Σ’ αυτόν που σου ζητά, να δίνεις. Και σ’ αυτόν που θέλει να δανεισθεί από εσένα, μην αρνηθείς». Πόσα «ναι, αλλά» έχουν κάνει την λογική μας να τιναχτεί με τρόμο;

Άραγε, χωράει ο λόγος του Κυρίου «ναι, αλλά»; Δεν ήταν ακριβής ο Κύριος; Δεν μιλούσε για όλους τους ανθρώπους και όλες τις γενιές ο Κύριος;

Αδελφοί, όλα τα «αλλά» που σκαρφιζόμαστε είναι η αντίσταση του προσκολλημένου στις πρωτοκαθεδρίες εαυτού μας! Η αρετή της διάκρισης είναι εκείνη που ίσως υποδείξει πολλά ευλογημένα «αλλά», σε ψυχές όμως που προηγουμένως έμαθαν να διακονούν αντί να διακονούνται. Σε ψυχές που έμαθαν να χαίρονται, όταν οικονομούνται οι άλλοι. Σε δούλους ανθρώπων που έγιναν υιοί Θεού κατά χάριν, γιατί ομοίασαν κατά δύναμιν σε Εκείνον που έδωσε τη ζωή Του λύτρο αντί πολλών.

Μπορεί να μην είναι αμέσως προφανές το που οδηγούν όλα αυτά, ή το πώς μπορεί κάποιος να ξεκινήσει να τα κάνει πράξη. Σε ένα σύγχρονο συναξάρι του Αγίου Νεκταρίου περιγράφεται ο εξής μυθιστορηματικός μονόλογος του Αγίου, ο οποίος μπορεί να μας δείξει την αρχή σε αυτό το νήμα της απόλυτης εμπιστοσύνης στη Θεία δικαιοσύνη και το Θείο έλεος:

«Το μυαλό σου σκορπίζεται εύκολα στην παρατήρηση των άλλων. Συμμάζεψε όσο μπορείς το βλέμμα σου, περιόρισε όσο μπορείς τη διάσπαση του νου σου. Δεν έχει καλό τέλος αυτός ο δρόμος. Θα συνηθίσεις να διακρίνεις αμέσως τα λάθη των άλλων, αλλά θα το πληρώσεις με μεγάλη μοναξιά. Συνάμα, λίγο-λίγο, θα χάνεις την παιδική σου ματιά, μέχρις ότου να ξεχάσεις εντελώς, πως όλοι λαχταράμε το καλύτερο και προδινόμαστε από τον ίδιο μας τον εαυτό. Όσο αυτό το ξεχνάς, τόσο και πιο άτεγκτος θα γίνεσαι για τους γύρω σου. Θα βροντοφωνάζεις πάντα το σωστό αλλά θα βλέπεις έκπληκτος πως οι άνθρωποι θα φεύγουν από κοντά σου. Είναι, γιατί τους δίνεις άτεγκτη δικαιοσύνη κι αυτοί λαχταράνε τη συγγνώμη. Φωνάζεις πολύ κι αυτοί λαχταράνε λίγη σιωπή. Να παλέψεις για τη σιωπή του νου σου. Μην τον αφήσεις στη διάλυσή του. Αν δεν προσέξεις, θα τρέχει από δω κι από κει, χωρίς σκοπό, χωρίς νόημα. Θα παρατηρείς τα πάντα, θα κρίνεις τα πάντα, θα νομίζεις πως φτιάχνεις τον κόσμο και την ίδια ώρα θα γεμίζεις, ανεπαίσθητα, περιφρόνηση για τον κόσμο. Χωρίς να το καταλάβεις, θα μάθεις ν’ ανεβάζεις τον εαυτό σου σ’ ένα θρόνο ψηλό κι από κει να μετράς τους πάντες και τα πάντα με το δικό σου το μέτρο. Και θα μάθεις να μιλάς, να μιλάς πολύ!
Η σιωπή όμως… η σιωπή! Θα αφήσει στην καρδιά σου χώρο ν’ ακουστεί η φωνή του Θεού. Η σιωπή θα σε απαλλάξει από το φτωχό σου μέτρο και θα σε μάθει να μετράς τον εαυτό σου και τον κόσμο με το δικό Του μέτρο».