Ποιμαντορική εγκύκλιο εξέδωσε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας με αφορμή την εορτή του Πάσχα κατά το έτος 2023.

Ἅγιον Πάσχα 2023

ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ
κ. ΑΘΗΝΑΓΟΡΟΥ

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Ἡ οἰκουμενικότητα τοῦ ἑορταζομένου γεγονότος συγκέντρωσε ἀπόψε τήν ἀνθρωπότητα στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας γιά νά πανηγυρίσει τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὡς ἐκ τούτου τά πρόσωπα ὅλων λάμπουν ἀπό χαρά καί οἱ καρδιές σκιρτοῦν ἀπό ἀγαλλίαση, ὅταν ἀπό τά χείλη προφέρονται καί ἀνταλλάσσονται οἱ ἀναστάσιμοι χαιρετισμοί.

Στήν ἀρχή τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἀντικρύσαμε τόν Πρωτόπλαστο Ἀδάμ νά στέκεται ἐξόριστος «κατέναντι» τοῦ Παραδείσου καί νά ὀδυνᾶται. Ἔκπτωτος ἐξ αἰτίας τῆς ἁμαρτίας τώρα πονᾶ ψυχικά καί θρηνεῖ γιά τήν ἀπώλεια τῆς ζωῆς ἐκείνης. Ὀδύρεται γιά τό ἐπερχόμενο βίωμα τοῦ θανάτου μέσα στήν κοιλάδα τοῦ φθαρτοῦ μεταπτωτικοῦ κόσμου. Τήν ἐμπειρία τῆς ὀδύνης τοῦ θανάτου, κατά τόν ἴδιο τρόπο τήν βιώνει κάθε ἀπόγονος τοῦ Ἀδάμ. Στίς ράγες αὐτῆς τῆς ζωῆς μας συγκρούονται ἀλλεπάλληλα συναισθήματα, τό βάρος τῶν ὁποίων ἐξακολουθοῦμε νά κουβαλᾶμε μέ τήν ἐλπίδα καί τήν προσμονή μιᾶς οὐσιώδους παρηγοριᾶς.

Φέτος ἡ Μ.Τεσσαρακοστή ξεκίνησε ἀντάμα μέ ἐκεῖνα τά γεγονότα πού συγκλόνισαν τό πανελλήνιο καί πού συμπορεύτηκαν μέ τό δρᾶμα τοῦ ἐξόριστου Ἀδάμ γιά τό χάσιμο τῆς ζωῆς. Καί πάλι ἡ γῆ μετατράπηκε σέ κοιλάδα κλαυθμοῦ στόν τόπο, πού συγκρούστηκαν οἱ ἀμαξοστοιχίες. Στό χῶρο, πού πάλεψαν ἡ ζωή μέ τό θάνατο, τό σωτηριῶδες θαῦμα μέ τή μοιραία ματαίωση. Κάποιοι ἔζησαν καί κάποιοι ἔφυγαν. Ὅλοι «πόνεσαν». Ἐνῶ ὁ θάνατος εἶναι ἕνας, ὁ πόνος, ὅμως, παίρνει διαφορετική μορφή καί ἔνταση μέσα στόν καθένα. Τό νά κατορθώσουν τά μέλη μιᾶς οἰκογένειας νά ὁρίσουν ὁ καθένας τή δική του ἐμπειρία τοῦ θανάτου τοῦ ἀγαπημένου προσώπου εἶναι πολύ σημαντικό καί καίριο. Διότι ἀποτελεῖ ἴσως τήν μοναδική διέξοδο ἀπό τό ἀναπόφευκτο τοῦ θανάτου. Ὅταν πεθαίνει ἕνας ἄνθρωπος, μέ τό γεγονός αὐτό τοῦ θανάτου ἔχουν νά ἀναμετρηθοῦν οἱ γύρω του, αὐτοί πού μένουν πίσω καί ὄχι ὁ ἴδιος ὁ νεκρός.

Ὁ θάνατος - θά πεῖ ὁ Σμέμαν - βρίσκεται στό κέντρο τῆς θρησκείας καί τοῦ πολιτισμοῦ καί ἡ στάση μας ἀπέναντι στόν θάνατο προσδιορίζει τή στάση μας ἀπέναντι στή ζωή. Ἡ ἄρνηση τοῦ θανάτου κάνει τόν ἄνθρωπο περισσότερο νευρωτικό. Ἀλλά τό ἴδιο ἀποτέλεσμα συμβαίνει καί μέ τήν ἀπόλυτη καί μονομερή ἀποδοχή του. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος διακηρύττει περίτρανα «μήν ἔχετε λύπη στήν καρδιά σας, ὅπως ἐκεῖνοι πού δέν ἔχουν καμία ἐλπίδα, διότι ἀφοῦ πιστεύουμε, ὅτι ὁ Χριστός πέθανε καί ἀναστήθηκε, ἔτσι πρέπει νά εἴμαστε ἀκλόνητα βέβαιοι, ὅτι ὀ Θεός διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ θά τούς ἀναστήσει καί θά τούς ὁδηγήσει κοντά του, ὅσους ἔχουν πεθάνει» (Θεσ. Α’ 13,14). Ἡ νίκη κατά τοῦ θανάτου εἶναι ἡ μοναδική ἀπάντηση στό δρᾶμα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου. Προϋποθέτει, ὁπωσδήποτε, τήν ὑπέρβαση καί τῆς ἄρνησης τοῦ θανάτου καί τῆς ἀποδοχῆς του, ἀφοῦ πλέον «ὁ θάνατος κατεπόθη εἰς νεῖκος».

Εἶναι τραγικά μοιραῖο ἡ ζωή μας νά ἀποτελεῖ μιά διαρκή ἐνασχόληση καί προετοιμασία γιά τόν θάνατο, πού ἔρχεται ἐπειδή εἶναι ἀναπόφευκτος, κάτι, πού μᾶς μεταβάλλει σέ κοινωνία μελλοθανάτων ἀπαξιώνοντας τήν ἀξία τῆς ζωῆς. Ἀντίθετα τή ζωή θά πρέπει νά τήν θεωρήσουμε πίσω ἀπό τό πρῖσμα τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ, τῆς νίκης ἐπί τοῦ θανάτου, ὥστε τελικά ὁ θάνατος νά γίνεται θρίαμβος τῆς ζωῆς ἐν Χριστῷ. Τό ὑπέρμετρο ἐνδιαφέρον μας πολλές φορές γιά τή μοῖρα τῶν νεκρῶν πέρα ἀπό τόν τάφο ἀφαιρεῖ τό νόημα ἀπό τή χριστιανική ἐσχατολογία. Ἡ Ἐκκλησία δέν εὔχεται γιά τούς νεκρούς, ἀλλά εἶναι ἡ διαρκής Ἀνάστασή τους, ἀκριβῶς, ὅπως ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ ζωή μέσα στό θάνατο, ἡ νίκη ἐπί τοῦ θανάτου καί ἡ καθολική Ἀνάσταση.

Στήν Παλαιά Διαθήκη ὁ Θεός ὑποδεικνύει στόν πεπτωκότα ἄνθρωπο: «Ἰδού! Ἔβαλα μπροστά σου τή ζωή καί τό θάνατο. Διάλεξε!» (Δευτ. 30, 15, 19/Σοφ.Σειρ. 15,17/Ἱερεμ 21,8). Προφανῶς δέν ἐννοεῖ, ὅτι ὁ Θεός ἔφτιαξε τόν θάνατο καί τόν προσέφερε σάν ἐπιλογή στήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Ἐννοεῖ ὅτι ὁ ἄνθρωπος στήν ὀντολογία του δέν εἶναι αὐθύπαρκτος, ἀλλά μπορεῖ νά χαίρεται τή ζωή, νά ζεῖ καί νά μένει «ἐν τῇ ζωῇ», πού εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἀναστημένος Χριστός, ὅταν ἀπλά καί ἀπροκατάληπτα ἐπιλέξει νά συμπορευθεῖ, νά συσταυρωθεῖ καί νά συναναστηθεῖ μαζί Του. Μένουμε οἱ ζωντανοί, «ζωντανοί» σέ αὐτόν τόν κόσμο, στήν κοιλάδα αυτή τῆς ζωῆς καί τό κάνουμε, ὄχι μόνο γιά τόν ἑαυτό μας, ἀλλά γιά τόν Θεάνθρωπο Χριστό καί γιά τούς ἄλλους στό πρόσωπο τῶν ὁποίων ἀντικρύζουμε τό Πρόσωπο τοῦ Ἐγερθέντος ἐκ νεκρῶν Ἰησοῦ. 
    
Ἀδελφοί μου! 
    
Σήμερα, πού «θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν, Ἅδου τήν καθαίρεσιν», χρειάζεται, ὅσο ποτέ ἄλλοτε, νά πιστεύσουμε στή δύναμη τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ καί νά στηρίξουμε ὅλους τούς πόθους καί τίς ἐλπίδες μας στόν Ἀναστάντα Κύριο, διότι «…ἐκ γὰρ θανάτου πρὸς ζωήν, καὶ ἐκ γῆς πρὸς οὐρανόν, Χριστὸς ὁ Θεός, ἡμᾶς διεβίβασεν…».

Εὔχομαι ὁλόψυχα, νά ζήσετε μαζί μέ τίς οἰκογένειές σας αὐτές τίς ἑορτές, ἀναστάσιμα, χαρούμενα, ἐλπιδοφόρα καί παρηγορητικά.

ΧΡΙΣΤΟΣ  ΑΝΕΣΤΗ! – ΑΛΗΘΩΣ  ΑΝΕΣΤΗ!

Μέ πασχάλιες πατρικές εὐχές

Ο  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ 

† Ὁ Ἰλίου, Ἀχαρνῶν καί Πετρουπόλεως 
ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ