Σύναξη νεωκόρων στην Αρχ. Περιφέρεια Φυλής
Μία σπάνια σύναξη έγινε στην Αρχιερατική περιφέρεια Φυλής, Άνω Λιοσίων και Ζεφυρίου, την Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2014.
Την σύναξη προκάλεσαν ο Πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεως Ιλίου Αρχιμ. Γαβριήλ Ασπρολούπος και ο Αρχιερατικός Επίτροπος Φυλής Πρωτ. Νικόλαος Κοτίνης. Προκάλεσε, δε, τόση εντύπωση στους προσκεκλημένους, μία εκ των οποίων είπε «Ευχαριστούμε που μας θυμηθήκατε!».
Προσκεκλημένοι ήταν όλοι οι νεωκόροι της Αρχιερατικής Περιφέρειας Φυλής. Η συνάντηση έγινε στον Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου Ζωφριάς και προλογίστηκε από τον Πρωτοσύγκελλο π. Γαβριήλ. Ακολούθησε ομιλία για το ρόλο της νεωκόρου από τον Αρχ. Επίτροπο π. Νικόλαο και στο τέλος δόθηκαν αναμνηστικά δώρα στους προσκεκλημένους.
Ο εφημέριος του Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου και τα στελέχη της ενορίας είχαν ετοιμάσει πλούσιο τραπέζι, στο οποίο συνέφαγαν όλοι, ακούγοντας ζωντανή μουσική.
Οπωσδήποτε πρόκειται για μία επαινετή πρωτοβουλία, που θα έπρεπε να βρει μιμητές!
Ακολουθούν αποσπάσματα από τις ομιλίες, που αφορούν το ρόλο των νεωκόρων.
ΝΕΩΚΟΡΟΣ
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΟΝΟΜΑΤΟΣ
Είναι λέξις της αρχαίας ελληνικής γλώσσης και σημαίνει τον άνθρωπο που φροντίζει για το ναό. Και όπως ξέρετε, οι αρχαίοι πρόγονοί μας, αν και ήταν ειδωλολάτρες, πίστευαν στη θρησκεία τους, και απόδειξις της θρησκευτικότητός τους ήταν οι ναοί που χτίζανε. Οι ναοί δε των πόλεων δεν ήταν μικρά κτίρια, αλλά τα πιο μεγάλα και τα πιο όμορφα αρχιτεκτονικά κτίρια. Σ’ αυτούς τους ναούς, εκτός απ’ τους ιερείς που πρόσφεραν τις θυσίες, υπήρχαν και οι νεωκόροι. Και νεωκόροι διορίζονταν όχι τυχαία πρόσωπα αλλά πρόσωπα που διακρίνονταν μέσ’ στην κοινωνία. Νεωκόρος ήταν αξίωμα τιμητικό. Πολλοί το ζήλευαν και γινόταν άμιλλα ποιος θα πάρει το αξίωμα αυτό. Νεωκόρος = υπηρέτης των θεών μέσ’ στους ναούς. Ο νεωκόρος ντυνόταν με μια ιδιαίτερη επίσημη στολή και ήταν κατά κάποιο τρόπο σαν εκείνους που βρισκόντουσαν δίπλα στη βασιλική οικογένεια. Στην ιστορία, ακόμη και πόλεις ολόκληρες ζητούσαν να ονομάζονται νεωκόροι μιας από τις πολλές θεότητες. Έτσι βλέπουμε στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων, πως η πόλη της Εφέσου της Μ. Ασίας ονομαζόταν νεωκόρος της θεάς Αρτέμιδος. (Πραξ.ιθ΄35) Τότε ὁ γραμματεύς, ἀφοῦ καθησύχασε τὸν ὄχλον, εἶπε, «Ἄνδρες Ἐφέσιοι, ὑπάρχει κανεὶς ἄνθρωπος ποὺ δὲν ξέρει ὅτι ἡ πόλις τῶν Ἐφεσίων εἶναι ὁ ἐπιμελητὴς τοῦ ναοῦ τῆς μεγάλης θεᾶς Ἀρτέμιδος καὶ τοῦ ἀγάλματος ποὺ ἔπεσε ἀπὸ τὸν οὐρανόν; Στα υπερώα, στις κατ’ οίκον εκκλησίες και στις κατακόμβες, δεν υπήρχαν νεωκόροι επίσημοι. Υπήρχαν ωστόσο, ευλαβή άτομα και κυρίως γυναίκες, οι οποίες με αληθινή αφοσίωση και ανιδιοτέλεια, υπηρετούσαν στους ιερούς χώρους συνάξεων των πρώτων χριστιανών, φροντίζοντας για την καθαριότητα και την εν γένει ευταξία. Όταν όμως μετά τους διωγμούς, ανηγέρθησαν μεγαλοπρεπείς ναοί, εμφανίστηκαν οι ειδικοί υπηρέτες των ναών, τα καθήκοντα των οποίων συμπίπτουν με αυτά των σημερινών νεωκόρων.
Ο ΝΕΩΚΟΡΟΣ ΣΗΜΕΡΑ
Σήμερα είναι μια απ’ τις πιο περιφρονημένες θέσεις. Κανένας απ’ τους σημερινούς ανθρώπους δεν δέχεται να γίνει νεωκόρος. Άλλες θέσεις τραβούν σήμερα το ενδιαφέρον των ανθρώπων. Οχτώ χιλιάδες ιεροί ναοί, κτίρια ιερά, στα οποία προσφέρεται η θεία λατρεία του Τριαδικού Θεού, οχτώ χιλιάδες ναοί ζητούν νεωκόρους, ανθρώπους δηλαδή που να κρατούν καθαρό το ναό. Την έλλειψη ευλαβών ανδρών σε αρκετούς ναούς αναπληρώνουν ευλαβείς γυναίκες, οι οποίες με αφοσίωση και ανιδιοτέλεια υπηρετούν, και οι ναοί όπου υπηρετούν λάμπουν από καθαριότητα. Για την καθαριότητα και ευπρέπεια του ναού δείχνουν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον από ό,τι δείχνουν για την καθαριότητα των σπιτιών τους.
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
- Ο νεωκόρος είναι ο πρώτος άνθρωπος που βλέπει ο πιστός στον ναό, αυτό σημαίνει ότι έχει ιδιαίτερες ευθύνες.
- Πρώτιστο καθήκον είναι να συνεργάζονται όλοι οι εργαζόμενοι στο ναό (ιερείς, ψάλτες, νεωκόροι κ.λπ.) με αρμονία και αγάπη.
- Οι νεωκόροι υποχρεούνται να φροντίζουν για την ευπρέπεια του ναού και την καθαριότητά του. Να προσέχουν τα παλαιά αντικείμενα, να ανάβουν τα κανδύλια, να φροντίζουν για την ασφάλεια του ναού από τα αναμμένα κεριά κ.λπ.
- Η ευγένεια, η ευλάβεια και ζήλος θα πρέπει να υπερισχύει της εξοικείωσης με το χώρο, όσα χρόνια και αν περάσουν.
- Θα πρέπει να ενημερώνουν με ακρίβεια τον εφημέριο για όλα τα θέματα που πέφτουν στην αντίληψή τους.
- Να μην έχουν εμπάθεια στο έργο τους, όσον αφορά τους πιστούς που έρχονται στον ναό. Ακόμα και αν κάποιος πιστός είναι απρεπής, θα πρέπει να μην διαπληκτισθούν αλλά να απευθυνθούν στον εφημέριο.
- Θα πρέπει να δίχνουν ιδιαίτερη αγάπη και ανοχή στα παιδιά.
- Όπου υπάρχουν περισσότεροι του ενός εφημέριοι, οι νεωκόροι δεν θα πρέπει να δείχνουν προσκόλληση στον έναν, αλλά να έχουν ίσες αποστάσεις.
- Οποιοδήποτε πρόβλημα κι αν αντιμετωπίζουν, ακόμη κι αν κατά την κρίση τους ο εφημέριος τους αδικεί, θα πρέπει να επικοινωνούν με ευγένεια και συνεννόηση και όχι με διχαστική διάθεση.
- Στην εργασία τους να έχουν εχεμύθεια και διακριτικότητα, να μην σχολιάζουν τα εσωτερικά ζητήματα του ναού.
- Αναλογιζόμενοι ότι είναι η εργασία του νεωκόρου είναι μια εργασία που δεν πληρώνεται όσο αξίζει, ούτε από πλευράς χρόνου που διατίθεται από τον νεωκόρο, ούτε από πλευράς ύψους του αξιώματος, η διάθεση διακονίας πρέπει να είναι πρώτιστη σκέψη του νεωκόρου.
- Σε δυσεπίλυτα προβλήματα, οι νεωκόροι μπορούν να απευθύνονται στον τοπικό Αρχιερατικό Επίτροπο.