Επιστημονικό - Συγγραφικό Βιογραφικό

Μητροπολίτου Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως

κ. Αθηναγόρου

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας (Γεώργιος) Δικαιάκος (Επίκουρος Καθηγητής στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Θεολογικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου), γεννήθηκε στην Αθήνα το 1951. Έλαβε Πτυχίο Κλασικής Φιλολοφίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Ε.Κ.Π.Α. με βαθμό «Λίαν καλώς» (1974) και Πτυχίο Θεολογίας από τη Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. με βαθμό «Λίαν καλώς» (1979).
Κατά τα έτη 1984-1985 παρακολούθησε στο Λονδίνο μεταπτυχιακά μαθήματα στην Ποιμαντική Θεολογία.

Το 1998 παρακολούθησε διετή κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στον Τομέα Χριστιανικής Ηθικής και Κοινωνιολογίας, από όπου έλαβε το 2002 με «Άριστα» το μεταπτυχιακό του δίπλωμα (Master). Το θέμα της εργασίας του ήταν: «Η ποιμαντική των χηρευουσών κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο και τη σύγχρονη Ψυχολογία».

Το 2000 και στα πλαίσια συνεργασίας της Ιατρικής Σχολής (Ψυχιατρική Κλινική) και Θεολογικής Σχολής (Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας - Τομέας Χριστιανικής Λατρείας Αγωγής και Διαποιμάνσεως) του Ε.Κ.Π.Α., συμμετείχε στο πρόγραμμα «Ποιμαντική Πράξη και Ψυχική Υγεία». Πρόκειται για ετήσιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα ειδίκευσης (50 εκπαιδευτικών ωρών) που διοργανώθηκε από α) την Υπηρεσία Ψυχιατρικής και Ποιμαντικής Μέριμνας του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής, β) το Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας Ε.Κ.Π.Α., γ) την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (Ε.Ψ.Ε.) και δ) την Ψυχιατρική Κλινική του Ε.Κ.Π.Α.

Το 2009 κατέθεσε στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προς κρίση τη Διδακτορική Διατριβή του με θέμα: «Ψυχική εξάντληση και "αποξένωση" του κληρικού», η οποία το 2010 εγκρίθηκε με βαθμό «Άριστα».

Τον Μάϊο του 2017 εξελέγη Επίκουρος Καθηγητής στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Θεολογικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου.

Ερευνητικά Ενδιαφέροντα

Στα ερευνητικά του ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνονται η μελέτη και καταγραφή των ποιμαντικών ενδιαφερόντων των κληρικών κατά την άσκηση της διακονίας τους: α) στα νοσηλευτικά ιδρύματα, β) στην παραμυθία των πενθούντων συνανθρώπων μας γ) στην έρευνα ειδικών ποιμαντικών θεμάτων (ναρκωτικά, aids, διακονία ενηλίκων και ανηλίκων φυλακισμένων, ποιμαντική διακονία στο στράτευμα και την αστυνομία κλπ), δ) στην παρακολούθηση των Ευρωπαϊκών θεμάτων σε σχέση με την ποιμαντική διακονία στην Εκκλησία της Ελλάδος, ε) στη ποιμαντική μέριμνα (νομική  βοήθεια και επανένωση legal aid and reunification) για τους μετανάστες που έρχονται στην Ελλάδα από χώρες της Ασίας (Συρία, Λίβανο, Ιράκ, Ιράν, Αφγανιστάν …), στ) στην ενημέρωση για τις διορθόδοξες και διαχριστιανικές σχέσεις, ζ) στη συστηματική έρευνα για την ποιμαντική επιμόρφωση των κληρικών της Εκκλησίας της Ελλάδος, η) στη  διαμόρφωση των σχέσεων ανάμεσα στο κράτος και στη Εκκλησία στη μετανεωτερική εποχή, και θ) στην έρευνα για το ρόλο της Εκκλησίας στην δημιουργία και λειτουργία του Έθνους και της ταυτότητας του γενικά και της Ελληνικής Δημοκρατίας ειδικότερα.

Επιστημονικό έργο

- «Η ποιμαντική των χηρευουσών κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο και τη σύγχρονη Ψυχολογία» (Μεταπτυχιακή διατριβή), Θες/νίκη 2002.
- «Θεέ μου, Θεέ μου... ψυχική εξάντληση και "αποξένωση" του κληρικού» (Διδακτορική Διατριβή), εκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα, 2016.

Επιμέλειες Επιστημονικών Κειμένων - Συλλογικοί Τόμοι

Α. «Το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας», στο Αλληλεγγύη, το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας και η κοινωνική διάσταση των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Γραφείο Αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Πρακτικά Ημερίδος υπό την αιγίδα της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, Αθήνα 2016, σσ. 51 - 58
Β. «Το Φαινόμενο της επαγγελματικής Εξουθένωσης στους λειτουργούς στο χώρο της Υγείας», στο Συλλογικό τόμο «Θεραπείαν προσάγοντες» Εισαγωγή στην ποιμαντική διακονία στον χώρο της υγείας, Οικουμενικό Πατριαρχείο, Κωνσταντινούπολις, 2011, σσ. 249 - 266.
Γ. «Η χρήση ιατρικών όρων στα κείμενα του Ευαγγελιστή Λουκά», στο Εκκλησία και ασθένεια, Πρακτικά Διεθνούς Ιατροθεολογικού Συνεδρίου, Θήβα 5 - 7 Σεπτεμβρίου 2003, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2008, σσ. 70 - 78.
Δ. «Η ευχαριστιακή Χρήση του κόσμου - Θεολογική προσέγγιση στο Περιβαλλοντικό Πρόβλημα», στο Συλλογικό τόμο ΑΕΙΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ, Επιμέλεια Γρηγ. Ι. Τσαλτάς - Κων. Γ. Κατσιμπάρδης. Οργάνωση: Πάντειο Πανεπιστήμιο - Ευρωπαϊκό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Κατάρτισης, Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Δικοίκησης - Ινστιτούτο Επιμόρφωσης και Ελληνική Εταιρεία Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων. εκδ. Σιδέρης 2004, σσ. 519 - 523.
Ε. «Ποιό είναι το πρόσωπο του Χριστού», στο Συλλογικό τόμο «2000 χρόνια μετά. Τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι;», Κεφ. «ΠΑΝΤΕΣ ΔΕ ΥΜΕΙΣ ΑΔΕΛΦΟΙ ΕΣΤΕ», Εκδ. Ακρίτας 2001, σσ. 240 - 243.
ΣΤ. «Χαρμολύπη», Κλασικά διηγήματα μεγάλων συγγραφέων της καθ’ ημάς Ανατολής, Ανθολογία, Επιμέλεια (και μετάφραση κειμένων) π. Αθηναγόρας Δικαιάκος, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2000, σελ. 257.

Επιμέλεια εκδόσεων - μεταφράσεις

Α. Alexander Schmemann, The Eucharist: Sacrament of the Kingdom, Μετάφραση: Ιωσήφ Ροηλίδης, Επιμέλεια μετάφρασης: Αθηναγόρας Δικαιάκος, Αθήνα 2009, εκδ. Ακρίτας, σελ. 328.
Β. J. Meyendorf, Marriage, Μετάφραση Αθηναγόρας Δικαιάκος, Ο Ορθόδοξος Γάμος, Αθήνα, 2004, σελ. 255.

Άλλες δημοσιεύσεις

Α. «Το Μεταναστευτικό Πρόβλημα: Ποιμαντική & Κοινωνική Αντιμετώπισις αυτού», περιοδικό Εκκλησία τόμ. 10 (2015), σ. 778.
Β. Σύγχρονοι τρόποι και μέθοδοι ποιμαντικής συμπαράστασης στους πενθούντες, εκδόσεις Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως, Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών, Ιούνιος 2014.
Γ. Η ποιμαντική προσέγγιση της χηρείας στην πατερική παράδοση, εκδόσεις Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως, Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών, Ιούνιος 2014.
Δ. «Προετοιμασία για το μυστήριο του γάμου και τη δημιουργία μιας χριστιανικής οικογένειας», περιοδικό Εκκλησία τόμ.10 (2011) σ. 670.
Ε. «Θετικές Όψεις της Εκκοσμίκευσης στην Εκκλησία», ομιλία σε επιστημονική ημερίδα της Εκκλησίας της Ελλάδος με θέμα: «Αγιότητα και Εκκοσμίκευση στη Ζωή της Εκκλησίας». Ανάρτηση στον επίσημο ιστότοπο της Εκκλησίας της Ελλάδος (Εcclesia.gr), 8-5-2006.
ΣΤ. «Επικήδειος στον Αρχιμ. Νικόδημο Μπανταλούκα», Σύναξη, 1997, σσ. 141-143.

Εισηγήσεις στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος

α. «Προετοιμασία για το μυστήριο του γάμου και τη δημιουργία μιας χριστιανικής οικογένειας», Οκτώβριος 2011.
β. «Το Μεταναστευτικό Πρόβλημα: ποιμαντική & κοινωνική αντιμετώπισις αυτού», Οκτώβριος 2015.

Συμμετοχή σε διάφορες Επιστημονικές και Εκκλησιαστικές Επιτροπές

• Πρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών (Α.Ε.Α.Α.)

• Αναπληρωτής Πρόεδρος του νεοσύστατου Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών,

• Πρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής του Κέντρου Συμπαραστάσεως Παλιννοστούντων και Μεταναστών - Οικουμενικό πρόγραμμα προσφύγων της Εκκλησίας της Ελλάδος,
• Πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής Ειδικών Ποιμαντικών θεμάτων της Εκκλησίας της Ελλάδος,
• Μέλος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής παρακολουθήσεως Ευρωπαϊκών θεμάτων της Εκκλησίας της Ελλάδος,
• Αναπληρωματικό μέλος της Επιτροπής Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος,
• Αναπληρωματικό Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Επικοινωνιακής Μορφωτικής Υπηρεσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος,
• Αναπληρωματικό μέλος της Συνοδικής Επιτροπής επί της Κοινωνικής Προνοίας και Ευποιίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.